Pijnlijk de Panama Papers, maar is de fiscus ingelicht?

Luid gejuich op het ministerie van Financiën hoewel er niemand jarig was. Dat was zo ongeveer het eerste commentaar van staatssecretaris Eric Wiebes op de publicatie van de Panama Papers. Voor de begroting zal blijken dat de verminderde aardgasbaten tenminste zullen worden gecompenseerd met de extra belastingopbrengsten uit deze datalekkage.

‘We weten dat het gebeurt, maar nu zien we wie het zijn. Dat maakt het pijnlijk.’ Nico Koppel, oprichter van Koppel Belastingadviseurs, noemt de onthullingen rondom de Panama Papers een filmscenario. Met daarin de hoofdrol voor staatshoofden, politici en topsporters. Zij, maar ook Nederlanders, worden bij naam genoemd bij het wegsluizen van hun vermogen naar belastingparadijzen. Met dank aan Mossack Fonseca, het in Panama gelegen juridisch advieskantoor, waarvan documenten naar buiten zijn gekomen.

Het gaat er nu om of deze constructies wel of niet legaal zijn. Hebben we het hier over belastingontwijking of juist ontduiking?

‘Ontwijken is een legale handeling. Zo kun je als werkgever en werknemer bijvoorbeeld kiezen om €3.000,- bruto salaris overeen te komen, maar is er ruimte voor onbelaste vergoeding dan kun je ook overeenkomen om het bruto belaste inkomen te verlagen en een deel als onbelaste vergoeding te genieten als dat kan binnen de wet- en regelgeving. Dit is het hele wezen van belastingadviseurs. Je gaat op zoek naar de mogelijkheden en maakt daar gebruik van. Bij het overhevelen van geld naar een belastingparadijs gaat dat, als het goed is, in overleg met zowel de lokale als de Nederlandse belastingdienst. Je maakt dan afspraken met de fiscus. Die krijgt geld binnen en jij betaalt minder belasting. Geen gezeur. Iedereen happy. Anders wordt het als je dit niet doorgeeft aan de fiscus en niet afrekent. Dan spreken we over belastingontduiking en dat is illegaal. Rondom de Panama Papers gaat het erom of de belastingdienst op de hoogte is gesteld.’

Is het uit privacyredenen verstandig om geld over te sluizen naar een belastingparadijs?

‘Je loopt natuurlijk het risico dat persoonlijke data naar buiten komt. Er is altijd een kans op lekken. Echter, sinds 1 januari is gelukkig een wet van kracht die persoonsgegevens in handen van zowel private als publieke organisaties beter beschermt. Koppel Belastingadviseurs heeft allerlei beschermingsmaatregelen genomen voor zijn cliënten. We hebben alle beveiligingsprocessen goed op orde. Ons IT-beleid is daarop gericht. We werken met security codes. Daarnaast zijn we aangesloten bij het Register Belastingadviseurs en werken we samen met de Belastingdienst binnen het horizontaal toezicht.’

Wat kunnen de gevolgen zijn van deze onthullingen voor Nederland?

‘Je hebt die wereldkaart vast wel gezien, met de pijlen van routes tussen belastingparadijzen en steden als Londen en Amsterdam. Londen krijgt volop aandacht. Maar ook in Nederland zie je dat financiële afdelingen van bedrijven als Starbucks en andere concerns afspraken hebben gemaakt met onze Belastingdienst. Wellicht vreemd om te horen voor de meeste Nederlanders, maar zo staat Nederland internationaal bekend als belastingparadijs. Ik verwacht dat de politieke druk hierop gaat toenemen. We gaan ook steeds meer naar een internationaal transparant systeem van belastingheffing en steeds verdergaande afspraken tussen de verschillende landen en niet te vergeten het verder verhogen van boetes op fiscale misstanden.’